Òrape
Artícule scritte 'n
sud-laziale/cominése
Gl'òrape ['ɔːrapə] (nome scientífiche Blitum bonus-henricus (L.) Rchb.) è na chianda ervacia prènne, bòna a magnà, de la famiglia de le Chenopodiaceae, spasa ‘n tutta la penísera taliana.
Senuóneme
cagna- Chenopodium bonus-henricus L. (1753)
- Agathophytum bonus-henricus (L.) Moq. (1834)
- Anserina bonus-henricus (L.) Dumort. (1827)
- Atriplex bonus-henricus (L.) Crantz (1766)
- Chenopodium esculentum Salisb., (1796)
- Chenopodium hastatum St-Lager in Cariot (1889)
- Chenopodium ruderale St-Lager (1880), non Moq. in DC.
- Chenopodium sagittatum Lam. (1779)
- Chenopodium spinaciifolium Stokes. (1812)
- Chenopodium triangulare Dulac [1867,
- Orthospermum bonus-henricus (L.) Schur
Spèce sòcce
cagnaNa spèce assá sòccia è Chenopodium album L. (Èrva rassa): le frunne suó cchiù štrétte é la nscerescénza è spasa cchiussá luonghe luonghe la chianda.
Mmèdia tutte le spèce e gle jénnere Chenopodium é Blitum suó assá sòcce é suó deffrènde sule pe ciérte particulare de le frunne o de la nscerescénza o ate caratteríšteche míneme relative a gle tipe de superfice e gle fušte é de le frunne.
Etemeleggía
cagnaGle nome e gle jénnere (Chenopodium) ne vè da la forma e le frunne ch’arrasseméglene a gle pède de la pápera : da le grèche χήν - ”chen” (= pápera) e πούς - ”pous” (= pède) oppure πόδιον - ”podion” (= pède peccerigle).
Variande dialettale cominése
cagna- jòlape ['jɔːlapə], Sande Renate;
- uòlepre ['wɔːləprə], Pecenische;
- uòrbele ['wɔrbələ], Sande Ghiasce;
- uòrepe ['wɔːrəpə], Galleniare;
- veròlleche [və'rɔlːəkə], Settefrate.