Concorde

'O Concorde è n'apparecchio supersònico 'e fabbricazzione anglo-franzese, nfra l'Aérospatiale e 'a British Aerospace, e fuje uno d' 'e duje supersòniche 'e linea ô munno c' 'o Tupolev TU-144.

'O 29 'e nuvembre 1962, se firmaje n'accordu nfra Sud Aviation (ogge "Aérospatiale") (Franza) e British Aircraft (ogge "British Aerospace") (Regno Unito) pe jognere 'e sfuorze e arrivà a custruere n'apparecchio supersònico 'e traspuorto.

Dint' 'o 1963 l'apparecchio nuovo piggliaje 'o nomme 'e "Concorde" (Cuncordia). 'O mudelluzzo stàtico se presentaje dint' 'o 1965 durante 'o 26èsimu "Salone 'e ll'Aeronàutica e d' 'o Spazzio" a Le Bourget, 'n Franza.

'O primmo volo d' 'o protòtipo franzese abbenne 'o 2 màrzo 1969, mentre 'o 4 'e nuvembre 1970 vola p''a primma vota a velocitate Mach 2.

'O Concorde trasette ufficiarmente 'n servizzio 'o 21 'e jennaro 1976 ch' 'e linee Parigge-Dakar-Rio de Janeiro e Londra-Bahrain; 'o nuvembre 'e l'anno doppo nizziajeno 'e vule verso Nova York.

'O 20 'e abbrile 1979 trasette n seduciuto.

Ô principio, se penzàje 'e nne custruì nu centinaro e, nfatte, assaje cumpagnìe aèree se mìsero n lista ppe ll'accattà, macari l'Alitalia pe ll'Italia, ma 'e mericane cce boicottajeno dicenno ca è troppo rummoroso e nquina, chiudeno 'e suje scale e facenno n modo 'e fà pèrdere cuntratte.

Ma 'e duje guverne francese e ngrese obbligajeno 'e soje cumpagnìe nazziunale a accattà armeno 10 apparecchi d'ognuno. Â fine, ne fujeno custrujute solo 16.

Durante 'a soja vita operativa, 'o Concorde ha stato prutagunista 'e nummaruse ncidente comme 'a pèrdita d' 'o timone 'o (14 'e abbrile 1989) o 'a scuperta 'e prubbleme a ll'ale 'e tutte 7 Concorde ngrise 'o (24 'e giùgno 2000).

L'episodio negativo cchiù mpurtante abbenne 'o 25 'e giùgno 2000 quanno cascaje, sùbbito doppo 'o decollo 'a ll'ariupuorto Roissy-Charles De Gaulle 'e Parigge, n'apparecchio 'e ll'Air France cu 113 persone a bordo. Tutte 'e passaggire d' 'o volo AF4590 muretteno. 'E ndaggene dicetteno 'e nu piezzo metàlleco perduto 'a n'apparecchio merecano ca facette scuppià na gomma d' 'o Concorde e mise fuoco 'o motore.

Cu ste fatte, British Airways e Air France decidetteno 'e suspènnere tempuraniamente 'e vule che arricuminzajeno poi 'o 7 'e nuvembre 2001 pe terminà definitivamente 'o 30 'e ottovre 2003.

'A granne àquila d'argento fuje 'n grado d'arrivà a Nova York tre ore primma rispetto a l'ora 'e partuta (grazzie ô joco d' 'e fuse urarie) 'n quanto vulava a 2,2 vote 'a velocitate d' 'o suono.