Laco 'e Lucrine
'O Laco 'e Lucrine è nu vacino naturale d''a Campania, situato 'int' ll'area d''e Campe Flegree, a poco distanza d''o Laco d'Averno. È spartuto d''o mare ('o gurfo 'e Puzzuolo) ra na lenza 'e terra, attravierzata d''a strata custiera- via Herculanea, ncoppa na terrapieno, che fuje canusciuto 'into ll'ebbroca 'e Strabbio comme na costruzione 'e Ercole- e 'a ferrovia muderno d''a ferrovia circumflegrea. Chesta lenza fuje tagliuto 'a Marcus Vipsanius Agrippa, pe ffa nu porto ca aunette cu ll'Averno pe nu curzetto.
Fuje 'n antico chiammato "Acherusio" pecché se credette 'e canuscerve 'a Acherusia palus, accusì comme se presumette ca putisse éssere 'o Cocito o 'o Piriflegetonte, ate sciumme nfernale. 'A prossemità cu 'o Laco d'Averno, cunziderato dint' ll'antichità ll'entrata d''e infere, renneva chiaramente "suspetta" tutta ll'area, e cu tiempo fenomene fisice ncumbatte putevano fà surgere leggenne e cunte. Virgilio cunta nfatte 'e presunte ffenomene 'e vulle (pusibbelmente forauscite, si nun magmatiche, zurfuree). Comme detto, era stato ammarrato pure ô Piriflegetonte, 'o sciummo d''e fiamme, zo ca ogge se legge a major sustegno d''a penzata ca putissero pruducervese fenomene spettaculare.
'O Lucrine fuje nu lloco 'e lusso 'e villeggiatura 'e ll'ebbroca Rummana, e assaje notabbele (nfra 'e quale Cicerone) ve eressero magnificente vville e ddemmore. 'A villa 'e Cicerone ospitaje 'o cuorpo 'e Adriano, muorto 'int'ê vicinanze.
'O Laco 'e Lucrino fuje 'e cchiù triato 'e nu notissemo cunto 'e Plinio 'o Viecchio (Naturalis Historia, IX, 25) mmerzo nu ferone ca, chissà comme capitatove, fuje visto 'a nu piccerillo, 'o quale 'e diede 'a magnà e ce facette ammicizia, ô punto ca 'o ferone 'o facette carcà, ncopp'ô dorso; bambino e ferone se riverero e jucarono 'o juorno aroppo e po' ancora cotidianamente sinché 'o bambino carette malato e morette, ô ché pure ô ferone morette 'e campisemo. Se tratta forze, 'n termene muderne, d''a primma leggenna metropolitana, 'o ca tema era spartuto n quase tutt' 'o Mediterraneo, ma ca Plinio rese caratterizzante d''o Lucrine.
'Int'â litteratura 'o Lucrine se ritrova pure 'n Orazio, Marziale, Properzio e Virgilio.
'A grannezza d''o laco fuje sensibbelmente arreduciuta 'a ll'eruzione d''o Monte Nuovo, avvenuta 'int'ô 1538.