Turchia: Cagnamiente nfra 'e versiune

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Riga 60:
 fine d' 'o XVIII seculo, ll’Impero Ottomano seva 'ind'a na pusizzione d' inferiorità rispietto a ll’Europa: 'a Russia s'heva cunquistata 'a Crimea e s'vuleva piglià territorjie 'ind'e Balcane oltre ca a vulè stennere 'o putere suojo 'ind'a ll’ Asia centrale; l’Angleterra seva addivintata assaje putente 'ind'o [[Mar Mediterraneo|Mediterraneo]] e ausava ll’impero ottomano comme difesa contro 'a Russia.
 
L’equilibbrioLl’equilibbrio 'e putere fuje scunquassato na primma vota 'ind'o 1831, quanno ll’invasione d' 'a Siria 'a parte 'e Muhammad ‘Ali, ll’innipennente guvernatore Ottomano d' 'o [[Naggitto]], purtaje â chiusura d' 'e strette, cu' 'ngrese, russe e austriace ca arresolvetteno. N' atu fatto 'e cheste nce fuje cu' 'a [[Guerra 'e Crimea]] (1854-56) e fernette ch' 'o Trattato 'e Parigge (1856) ca 'mpignaje 'e russe a luà 'a mieza 'a flotta d' 'a lloro d'ô Mar Nero, ma facette addiventà 'a [[Rumania]] na pruvincia autonoma asotto 'a suvranità ottomana. 'Ind'o 1873 nce fujono rrevutate â Bosnia ed Erzegovina,rrevutate ca ereno avviate 'ind'o 1804-13 â [[Serbia]], mentre 'nfra 'o 1821 e 'o 1829 'a Grecia se era pigliata ll’innipennenza. L’intervento 'ind'o 1876 d' 'a [[Russia]] e 'o Trattato 'e Santo Stefano(1877) obbligajeno a ll'ottomane a cuncedere l’innipennenza a [[Bulgaria]], Serbia, Rumania e Montenegro. P'apparà 'ste conquiste russe se dette 'a Bessarabia â Russia, l’[[Austria]] occupaje 'a Bosnia ed Erzegovina, l’Angleterra s’insediaje a [[Cipro]]. 'Ind'o 1882,pe' difennere l'interesse lloro ô [[Naggitto]] (diebite),l’Angleterra occupaje 'a riggione.
 
'Nfra 'o 1878 e 'o 1908 l’Austria estennette 'o putere suojo 'ngopp'a Serbia, Romania e Grecia mentre 'a [[Russia]] 'ngopp'a Bulgaria. 'Nfra 'o 1908 e 'o 1913 'o prucesso 'e spartizzione cuntinuaje: ll’Austria se pigliaje 'a Bosnia-Erzegovina, ll' esercite balcanice se pigliajono ll'ate territorie europei . Durante 'a [[Primma Guerra Munniale]],ll' ottomane se mettetero cu' Germania e Austria. Pe' conseguenza, fujono firmate ll' accorde Sykes-Picot(1916) ca diceveno ca 'a [[Franza]] essa avut'a avè 'o Libbano, 'a Turchia sudoccidentale, 'a Siria settentrionale, e ll’Iraq settentrionale; â Ngreterra attuccava 'o riesto 'e ll’Iraq, 'a sponna araba d' 'o [[Golfo Persico]] e 'a [[Transgiordania]]; p' 'a Palestina fuje previsto nu regime internazziunale; 'a Russia 'essa avuto Istanbùl e cierte zzone 'e ll’Anatolia orientale; all’[[Italia]] fuje prummisa 'a parte meridiunale 'e ll’Anatolia. Pe' realizzà 'o prugietto 'e supremazia ô Medioriente,'a [[Ngreterra]] prumetette ô sceriffo d' 'a Mecca Husayn ca s'essa avut'a ricanoscere nu stato Stato arabbo innipennente, ma dint'o 1917 'a Dichiarazione 'e Balfour criaje 'e primme 'nzirie 'e ll'ebbree p' 'a criazzione stesso 'e nu stato nazziunale ebbraico â Palestina. Aroppo 'a fine d' 'a guerra, l’impero s'era spartuto accussì : Libbano e Siria ê francise, Palestina Giordania ed Iraq ê ngrise, all’Italia attuccaje ll’Anatolia sudoccidentale,mentre 'a Grecia occupaje Tracia, Smirne e isole egee. L’Armenia diventaje nu Stato innipennente, 'o Kurdistan na pruvincia autonoma.'O [[Naggitto]] se separaje cumpletamente d' 'a suvranità ottomana.