Presebbio napulitano: Cagnamiente nfra 'e versiune

'O '''presebbio napulitano''' è una d''e tradizzione natalizie cchiù bbelle ca s'è tenuta vive pe siecolesecule. 'O primmo presebbio a [[Napule]] vene menzionate into nu documiento ca parla 'e 'nu presebbio inta''a Chiesa 'e S. Maria d''o presebbio int'e ll'anne [[1025]]. A Amarfe, accussì dicono 'e varie fonte, int'o ll'anne [[1324]] esisteva 'na "cappella d''o presebbio d''a casa 'e Alagni".

A partì d'o sieculoseculo XV truvamme 'e primme vere e proprie sculture d'e persunagge. 'E chiste s'hanna ricurdà Giuanne e Pieto Alemanno ca ò [[1470]] facettene 'e sculture 'e legne pe represantà 'a Natività.

'O sieculeseculo d'ore d'o presepiepresebbio napulitnenapulitano è 'o [[1700|'700]],quanne regnave [['''Carlo III Borbone'e [[Burbone 'e Napule|Burbone]]'''. Grazie à schiuppate artistica e culturale 'e chillu periodo pure 'e pasture cagnajene fisionomia.

[[Johann Wolfgang von Goethe]] descrive 'o presebbio napulitane dinto 'o '[[Viaggie in Italia]]' d'o [[1787]]: <nowiki>''</nowiki>''Chiste è 'o mumento 'e parlà 'e n'atu svago caratteristiche d'e napulitane, [['O presebbio|'o presebbio]]... Se costruisce nu palchette a forme 'e capanne, tutte chine d'arbere e pianticelle sempe verde; e là se mette 'a [[Maronna]], 'o Bambenielle e tutte 'e personagge, pure chille suspise e n'aria, vestute suntuosamente p'a festa ... Ma 'a cosa che dà a tutte quante 'a note 'e na grazia 'ncumparabile è 'o scenarie, addò se 'ncurnicia 'o [[Vesuvio]] cu tutte 'e dintuorne.<nowiki>''</nowiki>...''

'A vera purtata e 'o lascite culturale d'o presebiopresebbio napulitano sonno 'o realismo figurative. 'O presepio nun è tanto nu simbulo religiuso, quante nu strumento descrittivo, identificativo e unificante d'a comunità che l'appartene, cu tutte 'e dittaglie strutturale. Forse se putesse ricere ca 'o presepiopresebbio napulitano è state e rimane nu veiculo identificativo d'a gente napulitana e 'o precursore 'e chillu realismo caratteristeco d'e rappresentaziune tiatrale e cinematografeche propie 'e [[Napule]].

A paricchi puoste d'a [[Campania]] ce stanno assuciazione 'e gruppe 'e persone che ogne anno arrepetene 'o rituale: 'e primme 'e Nuviembre[[Nuvembre]] accummenceno a costruì 'e presepiepresebbie a l'apierto che se ponne visità durante 'o struscio. Ce stanno pure espusizione ca se preparene propie 'e chilli tiempe.