Frávela salváteca: Cagnamiente nfra 'e versiune

|nom=FrávëlaFrávela salvátëcasalváteca

== Nòm sciëndífëchëSenuóneme ==

''FragariaPotentilla vesca'' LScop.

== DëscrëzzionDescrezzione ==

Èrva prènnprènne, rádëcaáveta ë5–20 sguinzcm, fuštrádeca finde finsguinze, curt,fušte ávëtafine 5–20fine cmé curte.

=== FrunnFrunne ===

Suó ertérte, lònghlònghe quascquasce comm 'a glgle [[scap]]scape, chëche nëne përnuccpernucce pëluspeluse, ovalovale eé tagliattagliate a tretré pèzzërapèzzera. GlGle luatlate pë ngòppangima è verdvérde cupcupe, quigl pëquigle sottsotte è gghiangaštrghiangaštre eé puochpuoche pëluspeluse. [[Štëlun]]Štelune aérëëaérie, chëche në’míttënëne'míttene quascquasce má lële rádëchërádeche.

=== SciuorSciuore ===

ScapScape chëche 1 a 3 sciuorsciuore irtirte (quannquanne saravsarave addëvëndataddevendate fruttfrutte saravsarave appisappise), [[sèpalësèpale]] triangulartriangulare, 5 [[pètalëpètale]] gghianghghianghe. ScëríscënëSceríscene da abbrilabbrile a ggiugngiugne.

=== FruttFrutte ===

Suó [[achèniëachènie]] nirnire eé pëccëriglpeccerigle, spasspase ngim’angim'a glgle [[rëcëttáculërecettácule]] abbëttatabbettate, carnussuó carnuse, ovalovale eé ruscrusce, chëé zëze štaccanëštaccane fácëlëfácele fácëlëfácele da glgle [[cálëcëcálece]]. TuttTutte quande ssësse coscose messmésse anziemanziéme favfave la frávëlafrávela.

[[File:Walderdbeeren - Fragaria vesca.jpg|left|thumb|FruttFrutte (fávësafávesa bbaccabacca)|200px]]

== Addó zëze tròva ==

CëCe piacpiace glgle pòstpòste a mèsa mbréa, mmies mmiés'a glgle favitfavite, lële pinetpinéte, lële frattfratte. CrescCrésce da 200 a 1900 (2400) m n.l.m. Šta a tutttutte lële partparte freddfrédde eé tëmbërattemberate ëe l’Aurasial'Eurasia.

*[[FrávëlaFrávela mëscatamescata]] (''Fragraria moscata'' Duchesne) chë tè fuštfušte cchiù ruossruosse (20-40 cm) e fruttfrutte chëche nënnen zëze štáccanëštáccane fácëlëfácele.

*[[FrávëlaFrávela verdvérde]] (''Fragraria viridis'' Duchesne) chëche nëne'tè glgle štëlunštelune, lële frunnfrunne cchiù pëlospelose, pètalëpètale gghianghghianghe-ggiallgialle, fruttfrutte senzasénza achèniëachènie sott 'a tutttutte eé chëche nënnen zëze štáccanëštáccane fácëlëfácele da glgle [[cálëcëcálece]].

*[[FrávëlaFrávela d'Innia]] (''Duchesnea indica'' (Andrews) Focke, ''Fragraria indica'' Andr., ''Potentilla indica'') chëche zëze rëchënoscrechenosce pëcchépecché tè glgle pètalëpètale ggiallgialle.

== UsUse ==

=== MmëdëcinaMmedecina ===

La rádëcarádeca è bbònabòna commcomme apërëtivaaperetiva, dëpurativadepurativa eé diurètëcadiurèteca eé pò èssèsse addëprataddeprate da gl artrítëcë'artrítece, da glgle reumátëcëreumátece eé da chiglchigle chëche tievtiéve la sciátëcasciáteca eé lële prètprète a glgle rinrine.

LëLe tisantisane ëé lële frunnfrunne ggióvanëgióvane, senza përnuccpernucce, suó diurètëchëdiurèteche eé përguativperguative eé suó bbuonbuone pëpe chëruàcheruà lële mmalatíëmmalatíe ëe glgle rinrine.

GlGle rëcòttdecòtte fa rëmënìremenì gl appëtit'appetite, è diurètëchëdiurèteche eé rëpëliscrepelisce glgle cuorpcuorpe da gl'ácede ácëdë úrëcëúrece.

LëLe frávëlëfrávele suó nëne fruttfrutte [[ipëcalòrëchëipëcalòreche]], davdave 27 [[caluríëcaluríe]] pëpe 100 g, ma attënzionattenzione a nënnen nëne magnà truopptruoppe ca ciertciérte përzunperzune pëtéssënëpetéssene acchiappà allërgíëallergíe eé frëccëcarèllfreccecarèlle.