Zagros

Artícule scritte 'n
sud-laziale/cominése

Gl mund Zagros (perziane : رشته كوه زاگرس ; curd : Çîyayên Zagrosê) suó la cchiù ròssa caténa e gl Iraq é la secunna cchiù ròssa e gl Iran. È lònga 1.500 km da gl penènd e gl Iran (Curdištan, a gl chembine de gl Iraq) fin’a gl Gòlf Pèrzeche. La caténa fenisc a gl Štritt d’Ormuz. Le cime cchiù ávete suó gl Zard Kuh (4.548 m) é gl Déna (4.359 m).

Oshtoran Kuh (4.050 m)

Mappa de gl Iran che gl Zagros

Ze suó criate da gl tuzz tra la tívera aurasiáteca che chélla arábbeca.

Gl Zagros dénd a la štòria

La zzòna è addevendata assá desèrteca pure se pare ca na vòta éva cchiù vérd é ca la crapa è štata demata pruopia lòche, 10.000 ann fa, a la fin’e gl lúteme períede jacciale. L’análese genéteche retrospettive de gl DNA fòssele fa penzà ca gl uómmene ave, pe sse mendagn, prime arrajetate le pepelaziune de crape salváteche accedènn gl predature, é puó l’ave allevate.

Sign ca ze fatiava già la tèrra pe le còšt de sse mendagn a gl 8.570 p. C. ze tròvane a ciért paise ca mo ze chiámane Anshan é Susa.

Jarmo é Shanidar suó ddu zéta archeològgeche de la zzòna. A sse lúteme suó štate trevate riéšt schelètrece e gl òme de Neanderthal.