Pumpeje

Varianti esistenti:


Pumpeje

Nomme ufficiale:	Pompei
Stato:	Italia
Reggione:	Campania
Pruvincia:	'e Napule
Estenzione:	12 km²
Pupulazzione:	25.726
Denzità:	2146 ab./km²
'E riune:	Messigno, Pompei Scavi
Commune vicini:	Castiellammare 'e Stabia, Sant'Antonio Abate (NA), Santa Maria la Carità, Scafati (SA), Torre Nunziata, Vuoscoriale
Coordinate giugrafiche:	40°45′0″N 14°29′15″E
Sinnaco:	{{{sinnaco}}}
Codice pustale:	80045 capoluoco e Messigno 80040 Pompei Scavi
Prefisso pe ttelefunà:	081
Santo prutettore:	Biata Vergene d’’o Rosario
Festa d'o patrono:	8 'e majo
Localizzazione
Pumpeje
Sito:	comune.pompei.na.it

Pumpeje è nu cumune 'e 25.726 crestiane d’’a pruvincia 'e Napule.

Pumpeje fuje funnata d’’e rumane, ma nu poco primma 'e ll'anno 0. 'Sta cità fuje 'nterrata aroppo a ll'eruzzione d’’o Vesuvio d’’o 79. Essa fuje scatafasciata nzieme cu Ercolano e Stabiae. Mò Pumpeje è addivintata uno de 'e cchiù mpurtante centre archeologgiche d’’o munno grazzije ê rieste 'e ll'antica cità rumana.

Storia

'A cità 'e pumpeje ha origgine antiche quanto 'a chelle 'e Romma, 'nfatte 'a gens Pompeia discenneva 'a uno d’’e primme popole italece: 'e Osci. Sulo aropp’’a mità d’’o VII seculo a.C., nu primmitivo 'nzediamiento se stabilette 'ncopp’’o loco d’’a futura Pumpeje: forze nun nu abbetato, ma cchiù pussebbelmente nu piccirillo agglomerato attuorno 'o nodo cummerciale ca vedeva 'o 'ncrocio 'e tre 'mpurtante strade.

Sicomme luoco 'e passaggio ntra nord e sud, presto Pumpeje divenette na preda ppe 'e putiente state cunfinante, data 'a soja 'mpurtanta comme nodo 'e vie e puortuale. Venette cunquistata na primma vota d’’a culonia grieca 'e Cuma ntra ô 525 AC e ô 474 AC Strabone dice ca Pumpeje fuje conquistata d’’e Etrusche, nutizzia ca a luce d’’e scave 'e mmò diventa sempe cchiù pussebbele. Dint’’a ll'area d’’o tempio 'e Apollo vicino 'e Terme Stabbiane, e addirittura cu iscrizzione etrusche graffite; sempe 'int’’a zzona d’’e Terme, è stata truovata na necropule d’’o VI seculo a.C.

'E primme tracce 'e n'abbetato 'e na certa 'mpurtanza songo, a Pumpeje, d’’o VI seculo a.C.; pure se chesto periudo 'a cità, 'ncora piccirilla, nun rivela 'o bisogno 'e servirse 'e nu piano regulatore e sembra 'o risultato 'e nu ammazzuccato urbano 'e palazze sotta 'e 'ncoppa.

Ô 62 'a cità venette scossa 'a nu terremoto assaje forte.

'O scoppio d’’o Vesuvio

Dint’’o autunno d’’o 79 Pumpeje fuje vittima 'e nu forte scoppio d’’o Vesuvio. 'A cità fuje summersa 'a na chioggia 'e cenere e lapille (e non 'e lava, cumme spesso se dice) ca, tranne n'intervallo 'e quacch'ora, cadde 'ininterrotta nfi 'a furmare nu strato 'e 10 metre. 'Int’’o mumiento d’’o scoppio d’’o 79 assaje palazze erano 'ncora in costruzzione ppe 'o terremoto d’’o 62.

'O juorno do scoppio 'o sapimmo pe na lettera 'e Plinio 'o ggiovane e è 'o 24 'e aùsto. Ma nun tutt’’e sturiose songo 'nzieme dicenno ca forze è 'o 24 'e settembre.

'E scave

Pe' ne sapé 'e cchiù, vide 'a vvoce Scave archeologgece 'e Pumpeje.

Dint’’a ll'area d’’e scave archeologgece è stata purtata 'a luce 'a cità rommana distruggiuta aropp'a ll'eruzzione d’’o Vesuvio d’’o 79 d.C. 'A 'mpruvvisa cchioggia 'e cenere e lapille e 'o spisso strato 'e povere ca ne è 'o risultato hanno cristallizzato 'int'o tiempo tutt’’a cità e 'a soja traggedia 'int'e siecule. Ogge è 'o siconno sito archeologgeco cchiù visitato d’’o munno.

Pumpeje Patrimmonio Munniale 'e ll'Umanità

'Int’’o 1997, ll'UNESCO ha ditto Pumpeje patrimmonio 'e ll'umanità. 'O cumitato ha deciso 'e iscrivere tale are 'ncopp'â bbase 'e criterie culturale cunsideranno ca' e straurdinarie reperte d’’a cità 'e Pumpeje e Ercolano cu 'e cità attuorno, distruggiute d’’o Vesuvio d’’o 79, songo na testimunianza cumpleta e vivente d’’a sucietà e d’’a vita quotidiana in nu mumiento preciso d’’o passato, e nun truovano quacche cosa comma loro 'int’’o munno.

Pupulazzione

'Nvrastrutture

Ferruvia

'A cità 'e Pumpeje è attraverzata a 3 linee ferruviaria: Napule-Poggiomarino e Torre Annunziata-Surriento d’’a Circumvesuviana e 'a Napule-Salierno d’’e FS. 'Ncopp’’a ste linee ce songo assaje stazzione ca servono assaje zzone d’’a cità.