Tarramute: Cagnamiente nfra 'e versiune

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Comino (chiàcchiera | contribuzzione)
Nessun oggetto della modifica
riordino voce using AWB
Riga 1:
{{Variante|LAZ}}
[[ImageFile:seisme mexico.jpg|thumb|Dòpp ne tarramute a [[Città d'o Messico|Cettà de gl Mèsseche]].]]
{{Lenghe|NAP=X|ABR=X|CAL=X|LAZ=Tarramute|MUL=X|PUG=X|LUC=X}}
[[Image:seisme mexico.jpg|thumb|Dòpp ne tarramute a [[Città d'o Messico|Cettà de gl Mèsseche]].]]
 
[[File:Chuetsu earthquake-earthquake liquefaction1.jpg|thumb|Dann criate da ne tarramute]]
 
Ne '''tarramute''' (da le [[lengua latina|latine]] ''terrae motus'', ch'ò dice "mòssa de la tèrra") è na trettéteca veloce é cchiù o méne fòrt de la cròšta terrèštra ch’arriva a la mbrevvisa. Ne vè da gl spuštamènd de ndrasatt de la massa pretosa che šta sottetèrra. Sse spuštamènd fa scì cèrt’enërgía dénd a na zzòna de la Tèrra chiamata [[ipeciéndr]], ch’è gl pund cchiù prefunn andó z’è spaccata la ròccia. Da quišt ze críane na sèrie d’onn elášteche, chiamate onn sísmeche, che cúrrene da tutt le part facènnese sendì pure ngòpp’a la Tèrra. Mméce cchiù ngima z’è criata quéll che ze chiama [[Giufíseca|crètta]].
 
Gl pòšt ngòpp’a la Tèrra che ze tròva ritt ritt ngim’a gl ipeciéndr ze chiama [[piciéndr]].
 
Gl rame e la giufíseca che študia sse fenòmene è la sismeleggía.
Line 26 ⟶ 23:
 
Classífeca basata pebbía de la magnetude:
# [[Ruoss Tarramute Celène|Valdivia]], [[Cile|Cile]] - magnetude 9,5 - 22 maje 1960
# [[Štritt e Prince William]], [[Alaska]] - magnetude 9,2 - 28 marz 1964
# [[Sumatra]], [[Indonesia|Indenésia]] - magnetude 9,1 - 26 deciémbr 2004
# [[Kamchatka]], [[Russia]] - magnetude 9,0 - 4 neviémbr 1952
# [[Sendai]], [[Giappone|Giappone]] - magnetude 8,9 - 11 marz 2011
# Pe dellà de la còšta de gl [[Équatòre]] - magnetude 8,8 - 31 jennare 1906
# Tarramute de gl [[Cile|Cile]] de gl 2010 - magnetude 8,8 - 27 febbrare 2010
# [[Ísere Rat]], [[Alaska]] - magnetude 8,7 - 4 febbrare 1965
# [[Sumatra]], [[Indonesia|Indenésia]] - magnetude 8,7 - 28 marz 2005
Line 38 ⟶ 35:
# [[Assam]], [[Tibet]] - magnetude 8,6 - 15 aušt 1950
# [[Ísere Andreanof]], [[Alaska]] - magnetude 8,6 - 9 marz 1957
# [[Reggione de Atacama]], [[Cile|Cile]] - magnetude 8,5 - 11 neviémbr 1922
# [[Penísera de Kamchatka]], [[Russia]] - magnetude 8,5 - 3 febbrare 1923
# [[Muare de Banda]], [[Indonesia|Indenésia]] - magnetude 8,5 - 1 febbrare 1938